Mỗi viên đá quý đều rất độc đáo và sự khác biệt của chúng thể hiện rõ nhất ở các giác cắt, hình dạng và kích cỡ. Có đến 12 kiểu cắt phổ biến với hàng chục biến thể khác nhau. vậy kiểu cắt nào, kích thước nào góp phần làm nên giá trị của đá quý, cùng tìm hiểu với Phúc Lộc Thành qua bài viết dưới đây nào.
Hướng dẫn cách xem đá quý
Một minh họa về giác cắt đá quý thế kỷ 18
Đường cắt, hình dạng và kích thước của đá quý đều là những đặc điểm đóng vai trò quan trọng nhất trong tính thẩm mỹ của đá. Sở thích cá nhân rất đa dạng và nhiều yêu cầu, điều này khiến cho quá trình lựa chọn trở nên đa dạng và độc đáo.
Những khía cạnh này của một viên đá quý rõ ràng nhất khi nhìn vào một viên đá và là những thuật ngữ mà hầu hết mọi người đều vô cùng quen thuộc. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nhầm lẫn xung quanh việc cắt và tạo hình khác nhau như thế nào nhưng lại sử dụng cùng một ngôn ngữ.
Dưới đây, chúng ta sẽ khám phá những khái niệm và thuật ngữ đó, đồng thời cung cấp thông tin rõ ràng về các thuộc tính quan trọng của đá quý này.
Giác cắt, hình dạng của đá quý
Cắt đá quý là một quá trình biến pha lê thô thành những viên đá quý được đánh bóng, trong suốt và rực rỡ, như chúng ta thường biết. Quá trình này cũng chỉ định một hình dạng cụ thể cho đá. Cả hai thuộc tính này – cắt và tạo hình – kết hợp với nhau để tăng cường hoàn hảo màu sắc, độ trong và độ sáng của đá quý.
Thợ làm đá quý thế kỷ 16 – người cắt, đánh bóng hoặc chạm khắc đá.
Người cắt đá quý, được biết đến với thuật ngữ chuyên nghiệp là thợ kim hoàn, sẽ cân nhắc về từng loại đá quý độc đáo để chọn đường cắt và hình dạng có lợi nhất. Người thợ thường tìm cách nâng cao những phẩm chất tốt nhất và làm giảm bớt bất kỳ sự không hoàn hảo nào có thể nhìn thấy được.
Không giống như Kim Cương, nơi màu sắc trải đều khắp tinh thể, như Benjamin Zucker đã viết trong cuốn sách A Connoisseur’s Guide to Gems and Jewels của mình, “Sapphire thô đặt ra một thử thách trí tuệ lớn đối với người thợ kim hoàn. Màu sắc thường xuất hiện với nồng độ lớn hơn ở một phần của tinh thể so với các phần khác.” Người thợ phải định hướng viên đá sao cho màu mong muốn nhất được phản chiếu qua mặt của viên đá.
Đối với các loại đá quý, người thợ mài luôn tìm kiếm sự cân bằng tốt nhất giữa vẻ ngoài đẹp tuyệt và khả năng giữ nguyên kích thước. Một cách dễ dàng để phân biệt giữa giác cắt và hình dạng, cũng như mối quan hệ giữa hai loại này, đó là các giác cắt đá quý khác nhau về kích thước và số lượng các mặt được khắc trên bề mặt đá quý trong mỗi loại hình dạng.
Các kiểu mài giác cho Ruby
Ví dụ, hình dạng của một viên đá quý có thể là hình vuông, nhưng giác cắt không nhất thiết phải là kiểu cắt Princess. Người thợ có thể xác định rằng các đặc điểm của viên đá khiến nó phù hợp hơn với đường cắt radiant, đường cắt asscher hoặc có thể là đường cắt cushin.
Mặc dù đường cắt và hình dạng có thể hoàn toàn giống nhau (đá quý hình quả lê cũng sẽ có đường cắt hình quả lê), nhưng những viên khác lại linh hoạt hơn. Tất cả các hình dạng tiêu chuẩn đều được thể hiện trong đá quý – hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật, hình bầu dục, v.v. – và mức độ bám chắc của chúng vào những hình dạng này sẽ thay đổi khi chúng được cắt.
Các giác cắt phổ biến của đá quý
Như với tất cả các yếu tố của một viên đá quý, có nhiều lựa chọn khi xem xét một giác cắt và ở đây chúng tôi chia nhỏ những yếu tố phổ biến nhất.
Chiếc nhẫn đính hôn bạch kim với 1 viên kim cương cắt asscher
Giác cắt Asscher – sự kết hợp giữa đường cắt princess và đường cắt emerald, đường cắt Asscher được đặc trưng bởi một chữ X riêng biệt trên bảng đá quý, các góc được cắt xén và các đường cắt bậc để tối đa hóa độ trong của viên đá quý. Tên của kiểu cắt này được viết hoa, vì nó là tên riêng của anh em nhà Asscher, người đã phát triển kiểu cắt này vào năm 1902.
Nhẫn kim cương bạch kim với viên kim cương cắt baguette
Giác cắt Baguette – đường cắt dài và có hình chữ nhật, kiểu cắt baguette phổ biến đối với những viên đá có điểm nhấn. Kiểu cắt này tối đa hóa sự rõ ràng với các bước cắt dài để tạo ra kiểu dáng hình học, hiện đại.
Một viên Sapphire Padparadscha với giác cắt cushion
Giác cắt Cushion – còn được gọi là đường cắt gối vì độ mềm mà đường cắt mang lại, đường cắt đệm có các góc bo tròn nhẹ nhàng và tối đa hóa đá quý thô, đồng thời tạo ra độ bóng và sáng.
Một viên Sapphire Xanh Miến Điện được cắt giác emerald
Giác cắt Emerald – ban đầu được thiết kế để cắt Emerald, hiệu quả đạt được với đường cắt này là nhấn mạnh đường cắt và màu sắc vì màu sắc có xu hướng hiển thị sống động với đường cắt này. Hình dạng giống như một hình chữ nhật nhìn từ trên xuống với các góc được cắt tỉa và ánh sáng phản chiếu rực rỡ giữa các đường cắt bậc.
Vòng tay Sapphire xanh kết hợp Kim Cương cắt Marquise
Giác cắt Emerald đã trở thành một xu hướng, và được ứng dụng nhiều để tạo ra những chiếc nhẫn kim cương Emerald đẹp mắt. Với đường cắt chính giữa chiếc kim cương, kiểu cắt này tạo ra những đường vẫn rõ ràng và góc cạnh sắc nét, giúp tôn lên vẻ đẹp tự nhiên của đá quý. Tìm hiểu thêm: Nhẫn kim cương Emerald Phúc Lộc Thành
Giác cắt Marquise – còn được gọi là đường cắt hoa tiêu, kiểu cắt marquise được cắt để phản chiếu ánh sáng nhiều nhất và mang lại độ lấp lánh và độ sâu tối đa của màu sắc. Đối xứng hoàn hảo cho hai điểm cuối là điều cần thiết để đảm bảo đá nằm đúng vị trí để giảm thiểu sứt mẻ hoặc vỡ.
Hình ảnh thu nhỏ của một viên Sapphire màu đào, cắt facet oval
Giác cắt Oval – được tạo ra vào cuối những năm 1950, kiểu cắt hình bầu dục mang đến sự rực rỡ và rực lửa của những viên đá quý cắt tròn nhưng có hình dạng độc đáo hơn. Hình bóng thon dài cũng giúp tạo ảo giác về một viên đá quý lớn hơn.
Một viên Emerald hình quả lê
Giác cắt Pear – giống như một giọt nước mắt, giác cắt của quả lê phản chiếu ánh sáng đẹp mắt và cho phép màu sắc hiển thị ấn tượng. Đối với kiểu cắt marquise, tính đối xứng là cực kỳ quan trọng đối với tính toàn vẹn của đá quý và chúng yêu cầu thiết lập 6 ngạnh để mang lại sự hỗ trợ chính xác.
Một viên sapphire cắt Princess màu vàng 4ct
Giác cắt Princess – đây là kiểu cắt phổ biến thứ hai sau kiểu tròn rực rỡ. Một loạt các khía cạnh được chấp nhận trong kiểu cắt này, nhưng cho dù có bao nhiêu khía cạnh, nó vẫn tạo ra sự lấp lánh tuyệt vời. Các thuộc tính hình vuông của kiểu cắt công chúa cũng có nghĩa là viên đá quý giữ lại nhiều phần thô hơn trong quá trình cắt.
Một viên Sapphire Thái Lan tròn màu xanh
Giác cắt Round – còn được gọi là kiểu cắt tròn rực rỡ, đây là kiểu cắt phổ biến nhất hiện nay. Các mặt được cắt theo cách để tối ưu hóa sự phân tán ánh sáng trong viên đá, kiểu cắt này từng dành riêng cho kim cương.
Một viên đá quý citrine được cắt trillion
Giác cắt Trillion – hình tam giác, kiểu cắt này tối đa hóa độ sáng và màu sắc của đá quý. Tính đối xứng, góc độ và tỷ lệ là rất quan trọng để phân tán ánh sáng trong hình dạng độc đáo này. Bởi vì chúng được cắt nông nên chúng cũng có xu hướng trông to hơn so với trọng lượng của chúng.
Quá trình mà một thợ máy cắt và đánh bóng một mảnh pha lê thô rất phức tạp và rất tập trung. Quá trình cắt bắt đầu bằng cách chọn và sắp xếp các màu sắc và chất lượng khác nhau của vật liệu thô.
- Các tạp chất lớn được cắt ra khỏi Sapphire thô để kiểm tra và phân tích tốt hơn.
- Viên Sapphire thô sẽ được tạo hình trước khi bắt đầu mài giác mặt đá.
- Sau đó, nó được gắn vào một chốt cắt bằng sáp đặc biệt đề mài giác.
Đối mặt với một viên sapphire đòi hỏi tài năng và sự cẩn thận tuyệt vời. Phải mất nhiều thập kỷ để thành thạo kỹ năng hiếm có này và tạo ra một đường cắt tuyệt đẹp biến viên pha lê thô thành một viên đá cực kỳ tinh xảo. Cơ bản của toàn bộ quá trình là tập trung vào ánh sáng và màu sắc.
Kích thước đá quý
Bộ sưu tập nhẫn đính hôn bằng sapphire xanh với các kích cỡ carat khác nhau
Kích thước của một viên Sapphire sẽ có ảnh hưởng lớn đến giá của nó khi so sánh với một viên đá nhỏ hơn có thuộc tính tương tự.
Sapphire 1-2 carat: Ở chất lượng Tốt, kích thước này khá hiếm. Chất lượng trung bình đến thấp hơn thì có thể có.
Sapphire 3-4 carat: Với chất lượng tốt, kích thước rất khó thay thế. Chất lượng trung bình đến thấp hơn có sẵn nhưng có số lượng lớn.
Sapphire 5-7 carat: Với chất lượng tốt, kích thước này rất hiếm và hầu như không thể so sánh hoặc thay thế. Chất lượng từ trung bình đến thấp hơn cũng rất hiếm ở kích thước này.
Sapphire 8-10 carat: Với chất lượng tốt, không có hai viên đá nào giống nhau. Phẩm chất từ trung bình đến thấp hơn rất hiếm và cũng khó đạt được.
Sapphire 10+ carat: Với chất lượng tốt, những thứ này thường được gọi là “cực phẩm” vì chúng luôn là loại độc nhất vô nhị và cực kỳ đắt đỏ với các màu xanh lam, hồng và màu hiếm. Những viên đá này dành cho những người cực kỳ may mắn, thậm chí có tiền chưa chắc đã có được. Được tận mắt nhìn thấy những viên Sapphire này phải gọi là một đặc ân.
Nguồn: The Natural Sapphire Company